Burjuva Protestan kültür kodlarından esinlenen modern paradigmanın hegemonyasında şekillenen son dört asırlık tarih, bilinen insanlık tarihinin doğal tekamülünün bir sonucu değil, bilakis büyük bir sapmanın/inhirafın tarihidir. Felsefenin/hikmetin klavuzluğunu reddeden bu sapma, araçsal-seküler aklı öne çıkararak insanın ve doğanın mahvına giden yolun köşe taşlarını döşedi. Araçsal-seküler akıl sayılabilir ve ölçülebilir olana odaklandı, kesinlik iddialı çözümlemeler yaptı, evreni ve insanı matematiğin-fiziğin diliyle okudu… Madde ile mananın, ruh ile bedenin, dünya ile ahiretin, fizikle metafiziğin arasını ayırdı ve bunları birbirinden bağımsız unsurlar olarak kodladı. Bilgiyi güçle eşitleyerek, tahakküm-sömürü aracı olarak kullandı. Avrupa merkezci gelişen bu yeni (modern) süreç , sadece ortaya çıktığı coğrafyayla sınırlı kalmadı. Dünyanın geri kalanını da kendisine benzetmek için oldukça sistematik ve barbarca bir sömürgeleştirme stratejisiyle hareket etti. Kendi büyük sapmasını başka uluslara da dayattı. Çünkü başka türlü hayatta kalması mümkün değildi. Çirkinlik-kötülük ne kadar yaygınlaşırsa o kadar normalleşirdi. Avrupalı beyaz adam da kendi sapkınlığını görünmez kılmak için,sapkınlığı küreselleştirmeyi tercih etti. Bunu büyük oranda başardı da…

Temmuz Dergisi dikkat çekmiş olmasaydı “sinemanın Müslüman duruşlu sakin gücü” senarist/yönetmen Salih Diriklik’i tanı/ya/mayacaktım. Kültür hayatının “yumuşak gücü” olarak tarif edilen sinema aracılığıyla Müslümanların görsel sanatlar ufkunu açan Salih Diriklik, 1951 İstanbul doğumlu… İstanbul İmam Hatip Okulu mezunu… 1969‘da tıp fakültesini kazandığında dahi, çocukluğundan beri ilgi duyduğu sinemayla ilişkisini kesmemiş. İmam Hatip’te okurken, Şule Yüksel Şenler’in Huzur Sokağı romanından uyarlanan ve Yücel Çakmaklı’nın çektiği “birleşen yollar” filmi hakkında yazdığı yazıyı okulunun çıkardığı “Tohum” dergisinde yayınlatır. Bu yazı Çakmaklı’nın dikkatini çeker ve Salih Bey için sinemanın mutfağına giden yol açılır. Artık ikinci reji asistanı olarak çekimlere katılmaktadır.(Önemli Not: Birleşen Yollar filmi, Türkan Şoray’ın ilk defa “gerçek anlamda” tesettürlü ve Türk sinemasında “gerçek anlamda“ kurallara uyularak kılınan namazın olduğu filmdir. Filmde ana karakter Feyza’nın elinde Bekir Topaloğlu’nun “İslam’da Kadın” ve Muhammet Hamidullah’ın “İslam’a Giriş“ ve “İslam Peygamberi” kitaplarının “görünür” olması da dönemin Türkiye’sinde İslamcı akımın “esin ve besin kaynaklarına” işaret etmesi bakımından manidardır. Bkz. Hamza Türkmen’in Yazısı/ Temmuz Dergisi/ Haziran-2021/Sayı:55)

1-Öğrencilerimizi ve okullarımızı tutucu, yobaz, dar, değişime kapalı, sorgulama ve eleştiriden uzak bir eğitim ideolojisinden kurtarabilir miyiz?

Kurtarabilmemiz için evvela Türkiye’de eğitim-öğretimin temel meselesinin ne olduğunu, akabinde ise nasıl bir modelle yol yürüyeceğimizi tespit etmek gerekiyor. Ki bu ikisi birbirinden bağımsız değildir. Yani sorunu tespit etmek ile çözüm önerisi sunmak arasında sıkı bir bağ vardır. Cumhuriyet tarihimiz boyunca, sonuncusu 1-3 Aralık 2021’de olmak üzere, yapılan 20(yazıyla yirmi) Milli Eğitim Şurası’nın hiç birinde eğitim-öğretimin temel/yapısal sorunları, ne yazık ki, gündeme alınmamıştır. Ya teknik-bürokratik sorunlar ve çözüm yolları ya ulusal bilincin tahkim edilmesine yönelik atılması gereken adımlar ya da konjonktürün zorlamasıyla spesifik kozmetik değişiklikler üzerinde durulmuştur. Benzer durum, sonuncusu 2017 tarihinde yapılan, 3 (yazıyla üç) Kültür Şurası için de geçerlidir. Meseleye esastan giriş yapacaksak şayet, Türkiye’de eğitim-öğretim alanında yaşanan sorunların kaynağında “epistemolojik bağımlılık” vardır. Yani ülkemizde anaokulundan üniversiteye kadar her düzeyde cari olan, işlenen, yayılan, düzenlenen, yorumlanan bilgi, burjuva Protestan kültür kodlarından esinlenen aydınlanma ideolojisinin belirlediği çerçeveye sadık bir bilgidir. Bu bilginin karakteristik özelliği ise seküler-ırkçı-pozitivist ve hümanist olmasıdır. Binaenaleyh ilahi vahyi ve nebevi geleneği (nübüvveti) inkar etmesi, bilgi olarak kabul etmemesi, hasılı kelam referans almamasıdır. Dolayısıyla bu bilginin nüfuz ettiği (iktisadi-içtimai-siyasi-hukuki-akademik v.b) her alanda kaçınılmaz olarak, burjuva Protestan kültür kodlarının rengi egemendir. Toplumumuz-akademimiz-siyasetimiz ne yazık ki bu büyük buhranın farkında değildir. Olmadığı içindir ki, her dönemde, kozmetik değişikliklerle yetiniyor, günü kurtarmaya dönük faaliyetlerle teselli oluyorlar. Sözünü ettiğim epistemolojik bağımlılıktan kurtulmadıkça, yani kendi “Marifet Nazariyemizi” inşa ve ikame etmedikçe, eğitim-öğretim sistemimiz “beyaz adamın” muradına uygun bir sosyal gerçekliğe lojistik destek sağlamaktan kurtulamayacaktır.

Müslümanların tarihiyle ilgili (yaptığı çalışmalarla, verdiği eserlerle) tanınan Prof. Dr. İhsan Süreyya Sırma Hoca, 28/03/2023 tarihli Yeni Şafak gazetesinin, “düşünce günlüğü” sayfasına yazdığı “Yoksa 1908’i Yeniden Mi Yaşıyoruz?” başlıklı yazısında, II. Abdülhamid’in “hal’ edilmesi(tahttan indirilmesi)” süreciyle bugün yaşananları karşılaştırarak/kıyaslayarak (anoloji), önümüzdeki seçimlerde tercihimizi “bu gerçeği(!)” göz önünde bulundurarak yapmamız (yani II. Abdülhamid’in bugünkü temsilcisi olan Erdoğan’a destek vermemiz) gerektiğini beyan ediyor. Hoca (özetle) demek istiyor ki; “Abdülhamid tahttan indirildikten sonra yaşanan büyük buhranı unutmayın… Erdoğan giderse aynısı olabilir…” Esasında yeni olmayan bu kıyasa(analojiye), İhsan Hoca gibi İslamcı bir tarih profesörünün de müracaat etmesi, Türkiye entelektüel/alim havzasının “tarih felsefesi perspektifi” nden ne kadar yoksu(n/l) olduğunu göstermesi bakımından manidar. Hamaset ve popülizmin kurumsallaştığı, geçmiş ilgisinin, romantik ve nostaljik bağlamdan kurtulamadığı, tarih bilincinin “diziler aracılığıyla” inşa edilmeye çalışıldığı bir toplumsal-kültürel–siyasal ortamda başka türlüsü de olamazdı zaten…