İsmet Özel, bizi surat asmaya davet ediyor.Burada anlatmak istediği şu:Biz Müslümanlığı,kendimizi, Batı’nın kollarına atmamak için suratımızı asıyoruz. Bu surat asmak gülmemek anlamını taşımıyor elbet. Sistemin iyi başlangıçlar yapanlar için olumlu olduğu fakat kötü başlangıçlar yapanları benimsememesinden dolayı biz köle olmamak adına ve Firavun olmayı reddettiğimiz için tebessüm etmiyoruz.Hakikat değişmez, değişen insanların durumudur. Hakikati ise gerçekleri sorgulamakla bulabiliriz. Bildiğimiz gerçeklerin hakikati ifade edip etmediğini sorgulamaya başlarsak uyanmaya başlamış oluruz. Bu yolculukta da değişebilen gerçekleri her zaman değişmez olan hakikatten ayırt edebiliriz.Sorgulayarak hakikati aramayı kabullenen kişileri iki ihtimal bekler. Ya bu sorularımızın cevaplarının zaten verildiğini kabul edip mutlak kaynağa yöneliriz ya da cevapların bulunmadığını kabul eder ve kendi çabalarımızla veya başkalarının çalışmalarıyla cevaplandırılmalarını bekleriz. Eğer mutlak kaynağa yönelmişsek  kendimizi daha çok hakikate açarız. Cevaplar bizi bir sorumlulukla karşı karşıya getirecektir. Ve biz kendi durumumuzu cevaplara yaraşır hale getirdiğimizde bunun değerini bilmiş oluruz. Diğer ihtimalde ise uyanış mahmurluğu sırasında tekrar uyuyan kimselerin durumunu görüyoruz. Bunlara göre cevaplar zamana ve mekana göre değişir. Bu ise uykuya sürükler. 

Eski ve yeni Türkiye karşılaştırması genel itibariyle bazı ilişki biçimleri üzerinden yapılmaktadır. Bu ilişki biçimleri 1-Merkez-çevre ilişkisi 2-Din-devlet ilişkisi 3-Asker-sivil ilişkisi 4-Devlet-toplum ilişkisi şeklinde ifade edilebilir. Her bir ilişki biçiminde tarihsel bazı kırılmalar ve/veya farklılaşmalar olmakla birlikte,esas itibariyle,devletin geleneksel ‘’özne’’ rolünün tahkim edilmesine yönelik bir tanımlama dikkat çekicidir.Devletin Osmanlı’dan beri süregelen çift kutuplu(seçkinci yönetici sınıf ile yönetilen reaya sınıfı) yapısı hem eski Türkiye’de hem de Yeni Türkiye’de form olarak birtakım değişikliklere uğrasa da muhteva olarak cari olmaya devam etmiştir.Eski Türkiye’de merkezi işgal edenler Cumhuriyetin Türkçü,laik/seküler,üniter ve pozitivist kurucu paradigmasına sadık Kemalist seçkinci kesimlerden oluşurken, Yeni Türkiye’de merkez,muhafazakar demokrat kimlik etrafında şekillen/diril/mektedir.Muhafazakar demokratlığın, çevrenin geleneksel dindar kimliğinin merkeze taşınmasına hizmet eden bir terkip olduğunu söyleyebiliriz. Terkipteki muhafazakarlık kavramı,dini ve geleneksel değerlere bağlılığın göstergesi sayılırken,demokratlık ise modern değerlere bağlılığın işareti olarak öne çıkmaktadır.Böylece hem gelenek hem de modernlik ihata edilmiş olmaktadır.Nitekim bu süreçte,gelenekle barışmanın nişanesi olarak, Osmanlı merkezli bir tarih vurgusunun öne çıkarılması dikkat çekicidir.Eski Türkiye’nin mesafeli hatta yer yer retçi yaklaştığı gelenek ve din olgusunun,Yeni Türkiye’de oldukça yoğun olarak gündemleştirilmesi,Kemalizmin kısmi geri çekilişi olarak değerlendirilebilir.Ancak bu noktada dini/İslami olanın muhafazakarlığın içine sığdırılmaya çalışılmasından kaynaklı bir amorfluktan bahsedilebilir.İslam,tevhit eksenli itikat perspektifiyle muhafazakarlığın ultra-gelenekçi ve uzlaşmacı tutumuyla mezcedilebilir değildir.Hatta ontolojik ve epistemolojik olarak muhafazakarlığı reddeder.Dolayısıyla Yeni Türkiye her ne kadar din ve gelenekle barıştığını iddia etse de, aslında hem din/İslam hem de gelenek tıpkı Eski Türkiye’de ve Osmanlı’da olduğu gibi ‘’araçsallaştırılmıştır’’. Muhafazakarlığın Avrupa’nın tarihsel sürecinin bir neticesi olarak Fransız İhtilali sonrası ortaya çıktığı ve geleneksel unsurların(ki burada gelenek Kilise/İncil tarafından oluşturulan mirastır)tahribatını önleme amacına matuf olarak sistemleştirildiği, dolayısıyla modernliğin muhtevasına değil uygulanış biçimine itiraz eden bir içeriğe sahip olduğu gerçeği hatırlandığında, muhafazakar demokrat kimliğin İslam ile bağdaşır olmadığı daha iyi anlaşılabilir.Zaten Yeni Türkiye’ye giydirilmeye çalışılan bu gömlek, tamda varoluş gayesine uygun olarak tarihi kişi ve olayların fetişleştirilerek gündemleştirilmesine,bir tür tarih nostaljisine ve geçmiş zaman romantizmine sebep olmuştur.

Mustafa Kutlu: 1947 de Erzincan’ın Ilıç ilçesinde doğdu. Çocukluğu babasının nahiye müdürlüğü yaptığı Erzincan köylerinde geçti. Orta öğrenimini Erzincan lisesinde (1964), yükseköğrenimini Erzurum Atatürk üniversitesi fen edebiyat fakültesi Türk dili edebiyatı bölümünde tamamladı(1968). Tunceli ve İstanbul da edebiyat öğretmenliği yaptı (1968-1974). 1974 yılında görevinden ayrılarak kuruluşa katkıda bulunduğu dergâh yayınları ‘nda çalışmaya başladı. Sanat hayatına İstanbul da çıkan “Fikir ve Sanatta Hareket” dergisinde yayımladığı hikâyeler ile girdi (1968). Ayrıca adımlar (Erzurum 1970-1972), Hisar, Türk Edebiyatı, Düşünce, Yönelişler gibi dergilerde yazdı. 1990 Martından itibaren yönettiği dergah dergisinde hikaye ve yazıları çıktı.

Hikaye Kitapları: Ortadaki adam (1970), Gönül işi (1974), Yokuşa akan sular(1979), Yoksulluk içimizde (1981), Ya tahammül ya sefer (1983), Bu böyledir (1987), Sır (1990), Hüzün ve tesadüf (1999), Uzun hikaye (2000), Beyhude ömrüm (2001), Mavi kuş (2002), Tufandan önce (2003), Rüzgarlı Pazar (2004), Chef (2005), Menekşeli mektup (2006).

Bu kitap bana köydeki yaz akşamlarını hatırlatıyor. Biz de köyde hep böyle yıldızları seyredip ayın doğuşunu beklerdik. Ayın doğuşunu ilk önce gören kazanırdı. Daha ay çıkmadan bir saat önce gökyüzünde bir parlaklık olurdu. İstanbul’da ise gökyüzünde tek bir yıldız gözükmüyor. Köyde sanki yıldızları tutacakmış gibi olurdum. Bu kitabi size biraz tanıtayım.

Osmanlı ve Cumhuriyet modernleşmesi dinin/İslam’ın yeniden yorumlanmasıyla paralel giden bir süreçtir dersek abartmış olmayız. Çünkü toplumsal dokunun değiştirilmesi amacıyla atılacak adımlarda dinin onayı olmadan başarı sağlamak mümkün değildir. Hele ki Osmanlı gibi tarımın merkezi rol oynadığı-ki tarım toplumunun en temel hususiyeti geleneğe/dine taassup derecesinde bağlılıktır-bir imparatorlukta, din tarafından onaylanmayan icraatlar kadük kalabilmektedir. II.Mahmut’un halk tarafından ‘’gavur padişah’’ olarak adlandırılmasının en önemli sebebi, dine muğayir olduğu düşünülen eylemleridir.Cumhuriyet modernleşmesi, evet, oldukça radikal olmakla birlikte aslında kendince bir din yorumu ihdas etmesi yönüyle de dikkat çekicidir.Bizzat Mustafa Kemal tarafından yeni bir Kur’an tefsiri ve hadis tercümesinin önerilmesi,diyanet işleri başkanlığının ihdas edilmesi,tevhidi tedrisat kanunuyla eğitim-öğretimin tek elde toplanması gibi uygulamalar göstermektedir ki, toplumun çimentosu olan dine yeni bir yorum getirilmek istenmektedir ve bu yoruma ulus-devlet karar verecektir.Zaten modernleşme süreci,Avrupa’da Hıristiyanlığın yeniden yorumlanmasından başka bir şey değildir.Cumhuriyet kadroları da, ki bunların çoğu Osmanlı’nın son dönemlerinde tahsil için Avrupa’ya gönderilen gençlerden oluşmaktadır,tıpkı Avrupa da olduğu gibi bir yol izlemiş ve ‘’dinin geri bıraktığı’’ tezi üzerinden hareket ederek jakoben modernleşmeyi cari kılmaya çalışmışlardır.Nasıl ki Fransız İhtilali’nde jakobenler, geçmişe/geleneğe/dine ait ne varsa hepsini yıkmak istemişse,Cumhuriyet kadroları da aynı usullerle hareket etmeyi yeğlemişlerdir.Harf inkılabından takvimin değişmesine kadar tüm radikal adımlar, aslında jakobenizmin bir neticesi olarak okunabilir.