11 Eylül’ün akabinde Afganistan’ı işgal ederek 1996-2001 yılları arasında (yaklaşık 5 yıl) iktidarda kalan Taliban rejimine son veren(!) ABD’nin, Katar üzerinden yürüttüğü “Afganistan’dan Çıkış” protokolünün, Taliban’ı kısa sürede iktidar yapacağını herhalde kimse beklemiyordu.20 yıllık ABD işgalinin Afganistan’da bazı şeyleri değiştirmiş olduğu varsayılıyordu. En azından Taliban’ın eski gücünde olmadığına inanılıyordu… Ancak tüm beklentiler boşa çıktı…Pekiyi bundan sonra ne olacak? Ne olacağını görmek ya da tahmin etmek için filmi biraz geriye sarmak gerekiyor. Taliban 1996-2001 yılları arasında iktidardaydı. 1979-1989 (yaklaşık 10 yıl) süren Afgan-Sovyet savaşından sonra başlayan iç savaş sonucunda iktidar olmuştu. Sovyetleri mağlup eden Afgan direniş grupları kendi aralarında çatışmaya başlayınca Taliban’a yol açılmıştı. Pakistan’ın özel desteğiyle kısa sürede palazlandı ve iktidara geldi. Medrese kökenli bir hareket olmasından dolayı Taliban(talebeler) adıyla anılıyordu. Nevzuhur bir hareket olmadığı gibi Batılılar tarafından da icat edilmemişti. Kendisini besleyen ciddi bir sosyolojik zemine sahipti. Özellikle Pakistan medreseleri bu konuda oldukça işlevseldi… Acı ama gerçek şu ki sadece Taliban değil halkı Müslüman beldelerde zuhur eden tüm örgütler (İŞİD, Boku Haram, Şebab, El Kaide,FETO v.b) yoktan var edilmiş yapılar değil bilakis Müslüman toplumların sosyolojisinin ürettiği gerçekliklerdir. Emperyalistler bu gerçekliği kendi emellerine hizmet ettirmek için manipüle edebilirler ama gerçekliği üretemezler.

Yaklaşık sekiz asır boyunca İber Yarımadası’nda kalan Müslümanlar XV.yüzyılın sonuna ramak kala Yahudilerle birlikte kıta Avrupa’sından kovulduklarında, Avrupa Hıristiyanlığı, aynı yüzyılın ilk yarısı henüz geride bırakılmışken ellerinden çıkan Doğu Roma başkenti Konstaniyye’nin intikamını aldığından neredeyse emindi. Ama intikamın kemale ermesi için Müslümanların elinde İstanbul adını alan şehrin yeniden Ortodoksların eline geçmesi gerektiği gerçeğini ajandalarının en mutena köşesinde muhafaza etmeyi de ihmal etmediler. Aralarında Osmanlı’nın da olduğu dört imparatorluğu tarih sahnesinin dışına iten I.Dünya Savaşı’nın galipleri arasında yer alan Fransa, Şam’ı işgal ettiğinde ilk olarak Selahaddin’in mezarına gidip “Kalk Selahattin biz geri geldik” derken,İstanbul’un intikamını alma yolunda önemli bir mevzi daha kazandığının farkındaydı. Bu farkındalık II.Körfez Savaşı’nda Irak’ın kütüphanelerinin İngilizler tarafından yağmalanmasıyla tescillendi. Şimdilerde Bilad-ı Şam’ın, geri dönüşü mümkün olmayacak şekilde (hem zihinsel hem de fiziksel olarak ) talan edilmesi de sözünü ettiğimiz bu farkındalıktan bağımsız değil. Asıl büyük savaş ise (aslında büyük hesaplaşma da diyebiliz) İstanbul’un üzerinden yapılacak… Selahattin’in mezarı tekmelendiğinde Eyyüp El Ensari’nin ve Fatih Sultan Mehmet’in türbelerine ne yapılacağı da anlaşılmıştı aslında (sahi anlaşılmış mıydı gerçekten? Eğer anlaşılmış idiyse Şam’ın ve Bağdat’ın talanına dolaylı yoldan da olsa neden ortak olduk?)

Tek Parti dönemini; arşiv, gazete ve çeşitli basılı kaynaklardan faydalanılarak inceleyen eser zamana tanıklık etme ve yorumlama anlamında ciddi bir çalışma olmuştur. Kitabın özetinden ziyade analizini yapmaya gayret edersek şu sonuçları çıkarabiliriz:

            Osmanlı’nın son dönemlerinde baş gösteren ve İttihat ve Terakki çevresinde oluşan siyasi gelişmeler kendisini; “Meşrutiyet Kanunları” ve “Meclis-i Mebusan” gibi yapılarda göstermiştir. Bu yeni gelişmeler daha çok Avrupa’dan esinlenerek ortaya çıkmıştır. Bu gelişmeler 1923 yılına kadar devam etmiş ve Cumhuriyetin ilanıyla yeni bir sürece girmiştir.

            Yeni süreci her şeyin yeniden yapılandırıldığı bir süreç olarak okumak doğru olmayacaktır. Yani 1923 öncesi süreci doğru anlamak için en azından 1908’li yıllara gitmek lazım; hatta Abdülhamit öncesine.

1923 yılında yapılan seçimlere bakarsak milletvekillerinin; Balkanlar, Ortadoğu, Kafkasya’dan oluşan çoğunluk göze çarpmaktadır. (Yeni bir yapı değil devam ede gelen bir sürecin yaşandığı aşikardır.)

            Türkiye coğrafyasını aşan bir meclis yapısından bahsedilebilir. Türkiye sınırlarını gözeten milli bir meclis ve yönetim kurmaya çalışılsa da Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Selanik doğumlu olması nedeniyle bu engele takılmış ve “milli meclis” uygulamasından vazgeçilmiştir. (Sayfa: 27)

Editörün Notu: Sömürgeci bilginin havarisi Türkiyeli bir aydın... Hizmetinin karşılığı olarak dünyanın en prestijli gazetesinde (The Time) ağırlanmış... "Beyaz adam" hizmetçilerini ödüllendirmekte pek cömerttir... 

Angelina Jolie, Elif Şafak ile Erkeklerin Neden Kadın Hakları Mücadelesine Katılmaları Gerektiği Hakkında Konuşuyor.

İngilizceden Çeviren: İbrahim Karapolat

Türk vatandaşları, hükümetlerinin Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile içi şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla. Mücadeleye ilişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi. İstanbul Sözleşmesi'nden çekilme kararını protesto etmek için sokaklara döküldühttps://www.bbc.com/news/world-europe-56516462. Adından da anlaşılacağı gibi, bu İnsan Hakları Antlaşması, on yıl önce ilk kurulduğunda Türkiye tarafından savunuldu. Anlaşma, hükümetlerin aile içi şiddet, evlilikte tecavüz ve kadın sünneti de dahil olmak üzere kadınlara ve kızlara yönelik şiddete karşı yasa koymalarını ve kovuşturmalarını gerektirir. Türk Hükümeti, anlaşmanın “eşcinselliği normalleştirmek” ve Türk aile değerlerini baltalamak için kullanıldığını iddia etti. Eleştirmenler, bunun hükümetin muhafazakar müttefiklerle olan tutumunu kadınlar ve azınlıklar pahasına da olsa artırma girişimi olduğunu söylüyor. Türk asıllı romancı ve düşünür Elif Şafak ile kriz hakkındaki görüşlerini konuştum. O ve ben ilk olarak geçen yıl, mülteci meseleleri hakkında pandeminin başlangıcında konuşmaya başladık. Bu son haberden sonra kendisine tekrar ulaştım. Türkiye'nin bu kararını geri çekmesi için mücadele eden kadın ve erkekler, ve bu durumun kadın haklarının küresel durumu hakkında bize ne söylediği hakkında konuştuk. "Bir kavşaktayız” dedi. “Birçok kadın eşitlik talep ediyor, adalet talep ediyor. Kendi hayatlarını inşa etmek, çocukları için daha iyi bir gelecek inşa etmek istiyorlar. Ancak bu güç değişimi tehlikeli bir tepkiyle geliyor.”