Sadaf Javdani

İngilizceden Çeviren:İbrahim Karapolat

Göçmenlerin ev sahibi ülkenin sosyal ve kültürel normlarına uymaları gerektiğine dair yaygın bir inanç vardır ve istisnai ve ayrımcı önlemlerle dolu ve milliyetçi gündemi güçlendirse dahi, yine de göçmenlerin "entegrasyonunu" uygulaması ve anlayışının temellerinden biri haline gelmiştir. Egemen bir kültürü göçmenlere ya da herhangi bir sosyal gruba ve azınlık nüfusa empoze etmek – bu kez entegrasyon adına, aslında onları daha da ötekileştirmenin ters etkisine sahip olan bir kültürel hegemonya uygulamasıdır. Bunu akılda tutarak, bir kişinin değeri ve geleceği, Avrupai normallik ideasını yürütmedeki başarıları tarafından belirlendiğinde, göçmen entegrasyon söylemine, katılım, çeşitlilik ve kesişme gibi kavramları hala dahil edip edemeyeceğimizi merak edebiliriz. Ve daha da önemlisi, göçmenlere karşı vatandaş kategorilerini tanımladığımız ve buna göre kimin entegre edilmesi gerektiğine karar verdiğimiz ilkeleri sorgulayabiliriz.Farklı insan gruplarını tek bir bütün halinde birleştirmek veya birleştirmek için bir süreç veya eylem olarak tanımlanan entegrasyon genellikle “başarılı” bir göç sürecinin temeli olarak algılanmaktadır. Bununla birlikte, pratikte, entegrasyon demokratize edilmiş tanımına uygun değildir. Gerçekte, entegrasyon, ev sahibi toplumun göçmenlerle beraber canlı, güvenli ve uyumlu mekanlar inşa etmek için çalıştığı dinamik bir süreç oluşturması yerine, asimilasyon denen ve "yabancının", baskın olan Avrupai ve Hristiyan norm ve değerlerine uyum sağlamasının beklendiği bir süreç olarak uygulanıyor. Dahası, göçmen entegrasyonu kavramı, “etiketlenmiş göçmenlerin” aidiyetini refleks olarak siler ve “cinsiyete dayalı ve ırksal olmayan aidiyet üretir."[1] çeşitliliği kabul eder, ancak sadece normdan ayrılmasıyla ilgili olarak ve bunu yaparak, mevcut güç hiyerarşilerinin ve ataerkilliğin temel yönlerini korurken, egemen ulusal dili ana dilden yana tutar.

Yolu olmayan bir köye sürgün edilen Ali Öğretmen bir rehber eşliğinde sarp ve kayalık patikalar aşa aşa köye ulaşır. Ancak asıl aşılması zor olanın insanları kuşatan cehalet, hurafeler olduğu ve insanların din diye yaşadıkları yanlış inançlar olduğunu müşahede eder. Bunların yanında aşılması gereken nice zorluklar da vardı. Amir- memur - reaya ilişkisinden süregelen endişe ve korkulardan hareketle köylü, her memura ve amire hak etmedikleri saygınlığı atfetmiş, onların her türlü haksızlık ve zalimane davranışlarına boyun eğip rıza göstermiştir. Bu durum; köylüyü ezik ve hor görülen, adeta insan yerine koyulmayan birer nesne haline getirmişti. Nesneleştirilmiş bir insan topluluğunun hak ve hukukundan söz etmek şöyle dursun, sefalet içindeki bu insanların elindeki ekmeğe dahi göz diken tamahkar ve insafsız yöneticiler; Ali Öğretmen'i haddinden fazla müteessir eder.

Bilgi sahibi olmadan fikir üretmek mümkün olmadığı gibi yorum yapmak ta söz konusu değildir.İnsan evvela bilgi sahibi olur.Ardından sahip olduğu bu bilgilerle fikir inşa eder ve karşılaştığı soru ve sorunları bu fikir zaviyesinden yorumlar.Sahih bir fikir inşa etmenin yolu sahih bilgi edinmekten geçer. Tefrik ve temyiz kabiliyetini yeterince geliştir/e/memiş olanlar, bilgi edinme sürecinde, ayartıya kapılabilir. Çünkü bazen batılın bilgisi, hak giysisi giydirilerek sunulur. Çirkin olan güzel gösterilmeye çalışılır.Şerli olan hayırlıymış gibi takdim edilir. Şeytanın doğru yolun (sırat-ı mustakim) üzerine oturması ve gelene geçeni yoldan çıkarmaya çalışması bu bağlamda dikkat çekicidir. Eskiler “ağuyu altın tas içre sunarlar bal da onun suç ortağı” derler. Ayartı, genellikle, süslü/cerbezeli/alımlı ve gösterişlidir.Tefrik ve temyiz yeteneğini geliştirme azminde olanlar,bu ayartının farkına hemen varabilirler. Ayartılamayacak olanlar için aziz Kur’an’ın kullandığı sözcük muhlis… Yani ihlas sahibi olan… İnandığına samimice inanan ve inkar ettiğini de samimice inkar eden…

Yakın tarihimizin en dikkat çeken simalarından biridir Mehmet Akif Ersoy. Gerek mücadelesi gerekse yaşantısıyla hak eder bu dikkati. En ateşli muarızları dahi hakkını teslim etmekten imtina etmez. İtikadına olan sadakati, hayatının bütün evrelerinde barizdir. İslamcıdır Akif…Hem de tepeden tırnağa kadar…Unutulmaya terk edilmesinin esas sebebi de (kanaatimce) budur.İslamcılığın 20.yüzyıla tevarüs eden birikiminin sadık bir mümessili olarak, Jön-Türk/İttihat terakki çizgisinin Batıcı perspektifine karşı tavır almıştır.Çile dolu hayatının en muhataralı dönemi başlar böylece.Sükut içinde ölene kadar sürer bu dönem…İstiklal Harbi’nin manifestosu olan marşı yazmış olması bile Akif’i kurtar/a/maz .O artık sadece senede bir iki kere anma törenlerinde ya da miting meydanlarında popülist politik söylemin dolgu malzemesi olarak hatırlanan biridir. Sanki karanlık bir el Akif an(laş)ılmasın diye uğraşmaktadır. Törensel/folklorik nümayişlerle, güya,Akif’e vefa borcu ödenmiş olmaktadır.Oysa ki tam da bu nümayişlerdir Akif’i anlaşılmaz kılan… Bir şey ki törenselleşmiştir, artık o şey, içeriğini kaybetmiş demektir. Hem Akif hem de İstiklal Marşı için durum tam olarak budur. Hayatı şiirle yorumlayan, şiirle düşünen, şiirle isyan eden, şiirle direnen istisnai bir şahsiyet olarak Akif her zamankinden daha çok, şimdilerde hakkıyla anlaşılmayı ve gündemleştirilmeyi bekliyor. İmparatorluktan ulus devlete geçiş sürecinin sancılarını yakinen müşahede etmiş ve varlık-yokluk savaşı verdiğimiz yıllarda direniş saflarındaki yerini almış, özellikle de tefrikanın tarumar edici doğasına karşı müteyakkız bir bilincin inşası uğrunda ceht etmiş ateşli bir İslamcı olarak Akif’ten öğrenecek çok şey var…